Program Wyborczy Koalicji SLD i UP 2001

Ograniczenie bezrobocia jest zadaniem trudnym i będzie wymagało czasu. Potrzebne będą także działania specyficzne i nadzwyczajna mobilizacja. W związku z tym przewidujemy:
• pomoc absolwentom w pozyskaniu pierwszej pracy zawodowej; uruchomienie programu “PIERWSZA PRACA", opartego na systemie refundacji pracodawcom ze środków Funduszu Pracy polowy składki na ubezpieczenie społeczne (od najniższego wynagrodzenia) za każdego zatrudnionego absolwenta przez okres 12 miesięcy;
• zwiększenie środków Funduszu Pracy na: umowy absolwenckie, staże u pracodawcy, szkolenia;
• rozszerzenie uprawnień samorządów województw w walce z bezrobociem i przekazanie im większej niż dotychczas części środków z Funduszu Pracy;
• lepsze wykorzystanie Funduszu Pracy i podjęcie działań rządu na rzecz planowania i wykorzystywania funduszy resortowych, krajowych i międzynarodowych na realizację zadań skierowanych na tworzenie nowych miejsc pracy i przeciwdziałanie bezrobociu;
• uelastycznienie prawa pracy polegające m.in. na zróżnicowaniu wysokości płacy minimalnej w zależności od stopnia bezrobocia w danym okręgu, dla osób podejmujących pracę po raz pierwszy;
• realizowanie dużych projektów infrastrukturalnych, np. zalesianie nieużytków;
• stosowanie dotacji do tworzonych, trwałych miejsc pracy jako podstawowego instrumentu w programach rozwoju regionalnego.

Nowoczesna edukacja i informatyzacja kraju

Najbardziej efektywne inwestycje to inwestycje w człowieka. Tylko społeczeństwo oparte na wiedzy ma szansę skutecznie konkurować w Europie. Ludzie wykształceni, przygotowani do korzystania z coraz większych ilości informacji, odporni na ksenofobię i nietolerancję, bezpieczni posiadaną wiedzą - stanowić będą o sile naszego kraju. Działania na rzecz wspierania edukacji, nauki i powszechnej informatyzacji służyć będą realizacji tego celu.
Ułatwiając dostęp do edukacji oraz dokonując zmian w obecnej reformie oświatowej zamierzamy:
• sukcesywnie upowszechnić wychowanie przedszkolne dla dzieci 3-5 letnich;
• stopniowo obniżyć wiek startu szkolnego do sześciu lat oraz wprowadzić niezbędne zmiany programowe i w metodyce nauczania;
• wprowadzić naukę języka obcego od pierwszej klasy szkoły podstawowej wraz z systemem kształcenia nauczycieli;
• wyposażyć wszystkie szkoły w pracownie komputerowe w ciągu czterech lat oraz uruchomić program Nowej Edukacji Multimedialnej i utworzyć Polską Bibliotekę Internetową;
• wprowadzić zmiany do struktury szkolnictwa ponadgimnazjalnego tak, aby umożliwić upowszechnienie wykształcenia średniego;
• rozwinąć nowe formy kształcenia, m.in. przy pomocy dostępnych środków komunikacji - internet, telewizja -i nadać im ramy formalne;
• rozwinąć szkolenie i kształcenie ustawiczne W tym zakresie priorytetem będzie program powszechnych i tanich kursów komputerowych;
• ustanowić gwarancje państwa dla minimalnych składników wynagrodzeń nauczycieli;
• wprowadzić niezbędne zmiany w szkolnictwie wyższym polegające m.in. na:
o tworzeniu nowych uniwersytetów i akademii w ośrodkach posiadających stosowny dorobek naukowo-dydaktyczny i kadrę;
o uruchomieniu 2-3 letnich stypendiów habilitacyjnych dla wyróżniających się młodych doktorantów oraz zwiększenie liczby doktorantów i uregulowanie ich statusu prawnego;
o zmianie systemu wynagrodzeń w celu zatrzymania odpływu kadry z uczelni;
o wypracowaniu wzorca systemu nauki języków obcych w programie studiów wyższych uwzględniającego nasze aspiracje europejskie.
Rozwojowi polskiej nauki i zwiększeniu jej związków z gospodarką służyć będą: 
• stopniowe zwiększanie nakładów z budżetu państwa;
• kierowanie pomocy publicznej do firm wyodrębnianych z uczelni (zajmujących się projektowaniem i wdrażaniem wysoko zaawansowanych technologicznie produktów) i na rozwój parków technologicznych zlokalizowanych w pobliżu ośrodków akademickich;
• wsparcie dla małych firm prowadzących prace badawczo-rozwojowe oraz dla przedsiębiorstw wdrażających rezultaty badań przeprowadzonych przez krajowe jednostki badawczo - rozwojowe i uczelnie;
• stworzenie mechanizmów przepływu informacji o nowych technologiach i przedsięwzięciach ze sfery nauki do środowiska przedsiębiorców.

Celem programu informatyzacji jest: 

• podniesienie poziomu edukacji społeczeństwa. W tym celu, poza programami wyposażenia szkół w pracownie komputerowe. Nowej Edukacji Multimedialnej i projektu Polskiej Biblioteki Internetowej, zamierzamy inspirować zmiany w programach studiów informatycznych oraz przygotowywać nauczycieli do wykorzystania możliwości informatyki w dydaktyce;
• zmiana struktury gospodarki Nowoczesne technologie, elektronika, informatyka mają napędzać gospodarkę. Dla rozwoju gospodarki elektronicznej uruchomimy takie programy jak “komputer w leasing dla pracownika", (dzięki zastosowaniu preferencji podatkowych) “szkolenie 40-latków", czyli nauka informatyki dla starszych pokoleń, rozwój e-commerce - program działań legislacyjnych i polityki taryfowej (obniżenie cen dostępu do Intemetu), utworzenie powiatowych centrów informacji gospodarczej;
• usprawnienie pracy administracji poprzez stworzenie Państwowego Systemu Informatycznego zawierającego sprawozdawczość, systemy rejestrów i reakcji kryzysowych, wymianę informacji międzyresortowej;
• zapewnienie dostępu obywatela do urzędów za pomocą mediów elektronicznych poprzez realizację programu e-urząd;
• znaczące obniżenie kosztu dostępu do podstawowych usług telekomunikacyjnych i informatycznych, szczególnie w regionach o najniższym poziomie rozwoju. Zakłada to obowiązek udziału państwa w rozwoju i budowie sieci szkieletowych dla systemów telekomunikacyjnych i informatycznych.

Przyspieszyć rozwój

Nasza strategia: silne wsparcie dla krajowej przedsiębiorczości i eksportu

Polska gospodarka rozwija się zbyt wolno. W celu przyspieszenia wzrostu postawimy na wspieranie krajowej przedsiębiorczości i eksportu. Będziemy dążyli do osiągnięcia w polskiej gospodarce podobnych warunków funkcjonowania jakie mają przedsiębiorcy w innych rozwiniętych gospodarczo krajach. Stworzymy duże szansę dla małych i średnich firm oraz zachęty do inwestowania. Zadbamy, aby potencjał polskiej nauki służył gospodarce i postępowi.
Wsparcie dla małych i średnich firm polegać będzie na:
• zwiększeniu dostępności do kapitałów dla przedsiębiorstw dzięki wsparciu ze strony władz publicznych - systemu poręczeń i gwarancji i innych form wsparcia wynikających z ustawy o pomocy publicznej przedsiębiorcom;
• zmianie przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych m.in. rozszerzeniu możliwości zatrudniania pracowników w oparciu o umowy na czas określony, zniesieniu w małych firmach obowiązku regulaminu pracy, elastyczność czasu pracy. W tym celu będziemy aktywnie zachęcać do porozumienia związki zawodowe i związki pracodawców;
• wzmocnieniu pozycji przedsiębiorcy wobec organów administracji, oraz ustawowym umocowaniu powszechnego samorządu gospodarczego;
• budowie systemu instytucji publicznych dla wspierania przedsiębiorstw w zakresie transferu nowych technologii informacji technicznej, doradztwa gospodarczego.

Poprawę warunków inwestowania osiągniemy przez: 

• obniżenie obciążeń podatkowych lub parapodatkowych dla przedsiębiorców inwestujących i tworzących miejsca pracy w obszarach trudnych, charakteryzujących się wysokim bezrobociem strukturalnym i na wsi;
• wspieranie pożytecznych dla rozwoju małych i średnich firm form finansowania działalności (leasing, factoring);
• powierzenie Bankowi Gospodarstwa Krajowego SA w znacznie szerszym niż dotychczas stopniu funkcji agenta finansowego Skarbu Państwa, dla zapewnienia finansowej obsługi najważniejszych rządowych programów rozwojowych i strukturalnych;
• utworzenie sieci banków poręczeń kredytowych z BGK SA jako bankiem regwarantem, których zadaniem jest udział w ryzyku przedsiębiorcy w pozyskiwaniu środków na rozwój działalności gospodarczej;
• wdrożenie systemu wykorzystania majątku “niechcianego", pozostałego po zlikwidowanych jednostkach państwowych (uproszczone przetargi z odroczoną płatnością, parki przemysłowe) oraz w oparciu o zasoby wojewodów utworzenie wojewódzkich funduszy rozwoju regionalnego;
• wspieranie rozwoju bankowości spółdzielczej i lokalnych instytucji kredytowo-depozytowych;
• rozwój budownictwa mieszkaniowego w oparciu o:
o rynek obligacji, listów zastawnych, kredytów hipotecznych, funduszy nieruchomości;
o Towarzystwa Budownictwa Społecznego;
o środki odzyskane dzięki likwidacji tzw. dużej ulgi budowlanej, które zostaną przeznaczone na wspólny z gminami program budownictwa mieszkań komunalnych dla osób o niskich i średnich dochodach.

Zwiększeniu eksportu i racjonalizacji importu służyć będzie: 

• zastosowanie instrumentów finansowych takich jak: odraczanie płatności podatków dla podmiotów inwestujących w przedsięwzięcia proeksportowe, zwiększenie dopłat do kredytów eksportowych, wspieranie uzyskiwania certyfikatów jakości ISO;
• stworzenie warunków prawnych i ekonomicznych dla tworzenia konsorcjów przedsiębiorstw umożliwiających podjęcie wspólnych działań na rzecz wzrostu eksportu;
• zmiana misji Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych w kierunku zwiększenia aktywności tej instytucji i lepszego wsparcia przedsięwzięć eksportowych na tzw. rynkach rosnących (kierunek wschodni, rynek południowoamerykański); zwiększymy kapitały KUKE;
• sukcesywne zwiększanie dofinansowania promocji polskiej gospodarki oraz lepsze informowanie o warunkach i możliwościach eksportu;
• skuteczna ochrona rynku wewnętrznego przed nieuczciwą bądź niszczącą miejsca pracy konkurencją;
elastycznym operowaniu akcyzą w sposób przeciwdziałający nadmiernemu importowi ponad-standardowych towarów konsumpcyjnych;
• szybkie dostosowanie prawa polskiego do wymogów UE i rzetelne przygotowanie polskich przedsiębiorców do funkcjonowania w warunkach UE jeszcze przed akcesją;
• uczynienie jednym z podstawowych kryteriów oceny polskiej służby dyplomatycznej efektów w zakresie zwiększenia polskiego eksportu.

Zamierzamy przełamać kryzys w tempie budowy systemów transportowych. W tym celu: 

• Skarb Państwa będzie udzielał gwarancji i poręczeń firmom i konsorcjom firm podejmujących na zasadach konkursu budowę i modernizację dróg;
• uruchomimy program budowy autostrad, pozwalający oddać do użytku, do końca 2005 roku, co najmniej 400 kilometrów autostrad;
• wprowadzimy program modernizacji szlaków kolejowych dla długodystansowych przewozów towarowych (w tym w tranzycie przez nasz kraj) oraz dla komunikacji pasażerskiej w wielkich aglomeracjach;
• wprowadzimy konkurencję w przewozach kolejowych przez wydawanie licencji przewozowych prywatnym operatorom.

Rozwój gospodarczy musi być związany z racjonalnym korzystaniem z zasobów środowiska i przyrody. Dlatego: 

• wspierać będziemy wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii;
• wdrożymy program edukacji ekologicznej;
• powiążemy dbałość o ochronę środowiska z tworzeniem nowych miejsc pracy (agroturystyka, zalesianie, przemysł ekologiczny);
• uruchomimy programy infrastrukturalne w budownictwie wodnym, między innymi projekty zagospodarowania biegu Odry, lepszego wykorzystania walorów Warmii i Mazur, zagospodarowania wybrzeża Bałtyku. Celem tych projektów będzie również podniesienie poziomu bezpieczeństwa przeciw-powodziowego, rozwój turystyki, rekreacji, transportu na obszarach nieuprzemysłowionych.

Uzdrowić finanse państwa

Po czterech latach rządów AWS-UW finanse państwa znajdują się w fatalnym stanie. Niedostatecznie rosną dochody budżetowe, część wydatków jest marnotrawiona, system finansowy jest nieprzejrzysty. Naprawa tego stanu rzeczy nie będzie ani łatwa, ani szybka, finanse muszą być jednak uzdrowione, jeśli chcemy zapewnić szybki i stabilny rozwój kraju.
Polska gospodarka musi wrócić na ścieżkę szybszego wzrostu gospodarczego. Dlatego trzeba:
• zapewnić spójność działań podejmowanych w sferze makro i mikroekonomicznej oraz dokonać koncentracji dostępnych środków w wybranych dziedzinach;
• oprzeć trwale ożywienie gospodarki - dające znaczący przyrost nowych miejsc pracy i środków na modernizację kraju - na skoordynowanej polityce pieniężnej i fiskalnej;
• sprawić, aby aktywnej polityce gospodarczej rządu towarzyszyła dyscyplina finansowa i dbałość o utrzymanie deficytu budżetowego w bezpiecznych granicach a w perspektywie także jego zmniejszanie;
• dążyć do stopniowego obniżania inflacji w tempie dostosowanym do wymogów wzrostu gospodarczego.

Zamierzamy uporządkować finanse publiczne i uczynić je bardziej przejrzystymi. W tym celu: 

• ujawnimy rzeczywisty stan finansów publicznych wraz ze wszystkimi zobowiązaniami budżetu i instytucji budżetowych na najbliższe lała;
• przyjmiemy zasadę budowania wieloletnich kroczących planów budżetowych;
• dokonamy zmian w ustawie o finansach publicznych tak, aby ich stan i zobowiązania jednostek budżetowych byty przejrzyste i znane opinii publicznej;
• zaostrzymy nadzór nad procesem powstawania wszelkich zobowiązań kreujących dług publiczny;
• wprowadzimy surowe przepisy dotyczące udzielania dotacji i innych form pomocy publicznej;
• wzmocnimy kontrolę wydatków administracyjnych, funduszy celowych oraz instytucji finansujących służbę zdrowia;
• poddamy skutecznemu nadzorowi i kontroli państwowe agencje l fundusze.

Konieczne jest zwiększenie dochodów budżetowych i racjonalizacja wydatków. 

• Możliwości zwiększenia dochodów upatrujemy w:
o skuteczności aparatu skarbowego. Chodzi o eliminowanie ukrywania dochodów, a także niezgodnego z prawem wyprowadzania zysku z kraju (np. za pomocą mechanizmu cen transferowych) oraz przemytu i importu, po umyślnie zaniżanych cenach. Jednocześnie zadbamy o jednoznaczną interpretację przepisów podatkowych;
o likwidacji niektórych ulg podatkowych;
o radykalnym ograniczeniu skali i zakresu reprywatyzacji, dzięki czemu możliwe będzie
wykorzystanie większej części przychodów z prywatyzacji na cele rozwojowe;
• Dokonamy w ciągu pierwszego roku po wyborach przeglądu i weryfikacji wszystkich wydatków budżetowych z punktu widzenia ich celowości i efektywności. Możliwości zaoszczędzenia wydatków upatrujemy w:
o ograniczeniu wydatków administracyjnych i zaostrzeniu przepisów dotyczących wydatków budżetowych;
o stopniowym podwyższaniu tzw. wcześniejszego wieku przechodzenia na emeryturę (z wyłączeniem osób objętych systemem emerytur pomostowych);
o stopniowym zmniejszaniu się liczby rent III-ej grupy (stosownie do obowiązujących przepisów);
• zasadniczym zadaniem będzie zwiększenie efektywności wydatków a nie ich mechaniczne ograniczanie, gdyż nie ma możliwości szybkiego i znacznego obniżenia wydatków budżetowych bez poważnych, niekorzystnych konsekwencji gospodarczych i społecznych;
• oszczędności budżetowe przeznaczymy przede wszystkim na REALIZACJĘ NASZYCH PRIORYTETÓW: edukację, naukę, informatyzację i walkę z bezrobociem, a także silniejsze wsparcie dla ma-tych i średnich przedsiębiorstw, promocję eksportu, wspieranie inwestowania w nowoczesne technologie, współfinansowanie przez budżet państwa przedakcesyjnych programów Unii Europejskiej.

Opowiadamy się za progresywnym systemem podatku dochodowego od osób fizycznych jako najbardziej sprawiedliwym i korygującym nadmierne rozpiętości dochodowe. Niezbędne zmiany systemu podatkowego będą dotyczyć: 

• obniżenia obciążeń podatkowych dla przedsiębiorców rozwijających nowoczesne technologie
oraz dla inwestujących i tworzących miejsca pracy w okręgach o dużym bezrobociu i na wsi;
• wprowadzenia mechanizmów zachęcających do długoterminowego oszczędzania w pracowniczych programach emerytalnych;
• uproszczenia systemu podatkowego przez likwidację tzw. dużej ulgi budowlanej i powiązanie ulgi remontowej z kosztami remontów substancji mieszkaniowej.

Wieś i rolnictwo - wielki zbiorowy obowiązek

Wieś i rolnictwo to 38% naszych obywateli. Zrównoważony rozwój kraju wymaga stworzenia warunków dla rozwoju tego sektora naszej gospodarki i tej części naszego kraju. Ciężaru tych zmian nie jest w stanie udźwignąć sama wieś - konieczny jest udział państwa i zrozumienie ze strony społeczeństwa. Wieś i rolnictwo - to powinien być nasz wielki zbiorowy obowiązek. Tym większy, że trzeba także przygotować polskie rolnictwo do integracji z Unią Europejską.

Stabilizowanie i regulowanie produkcji w rolnictwie osiągać będziemy przez system kształtowania
opłacalności produkcji rolnej. W tym celu będziemy stosować: 

• ceny interwencyjne ustalane przez rząd, gwarantujące opłacalność produkcji rolniczej na poziomie wynegocjowanym z organizacjami producentów;
• skuteczną osłonę celną polskich producentów rolnych;
• bilansowanie i kwotowanie produkcji ustalonych wcześniej produktów rolnych;
• zakupy interwencyjne Agencji Rynku Rolnego w przypadku spadku cen poniżej cen minimalnych;
• dopłaty do eksportu;
• zwiększenie nakładów na wspieranie postępu biologicznego w rolnictwie;
• przyspieszenie uruchomienia programu SAPARD i jego dostosowanie do istniejących w Polsce uwarunkowań.

Wspierany będzie wysiłek rolnictwa i wsi w zakresie poprawy jakości i konkurencyjności produkcji rolniczej poprzez: 

• ustabilizowanie systemu preferencyjnego kredytowania rolnictwa. Systemem dopłat objęte będą kredyty udzielane na zakup środków do produkcji rolnej, zakup ziemi przez młodych rolników oraz na powiększenie gospodarstw rolnych do 100 ha, skup i przechowalnictwo produktów rolnych, przedsięwzięcia inwestycyjne w gospodarstwach rolnych, usługach, przemyśle rolno-spożywczym;
• kontynuowanie programu budowy: giełd towarowych, rynków hurtowych, domów składowych;
• uruchomienie programu zamiany gruntów rolnych na leśne;
• wprowadzenie korzystnych warunków dla spółdzielczości rolniczej i grup producentów rolnych;
• utrzymanie czasowych ograniczeń w nabywaniu przez, cudzoziemców nieruchomości rolnych;
• zbadana zostanie możliwość zwiększenia zatrudnienia w przemyśle rolno - spożywczym dzięki zastosowaniu oleju rzepakowego dla celów napędowych i grzewczych oraz wykorzystaniu alkoholu w produkcji benzyny.

Wspierany będzie wysiłek mieszkańców wsi zmierzający do poprawy warunków życia i pracy poprzez: 

• prowadzenie kompleksowej polityki rozwoju obszarów wiejskich obejmującej podstawowe sfery funkcjonowania wsi: produkcyjno-ekonomiczną, socjalną, społeczną i edukacyjne-kulturową;
• rozbudowę sieci energetycznych, sieci gazowej i mediów komunalnych na wsi i w obszarach o szczególnie niskim poziomie rozwoju;
• intensywne kontynuowanie programu ochrony czystości wody (oczyszczalnie ścieków) oraz uruchomienie ogólnokrajowego programu utylizacji odpadów przemysłowych i komunalnych z wykorzystaniem efektów wtórnych procesów utylizacji, takich jak produkcja energii elektrycznej odnawialnej, biomasy, półproduktów dla budownictwa drogowego;
• uruchomienie systemu kształcenia ustawicznego z uwzględnieniem zawodu rolnika i pokrewnych oraz kursów specjalistycznych związanych z rolnictwem ekologicznym i ochroną środowiska naturalnego, rozwojem drobnej wytwórczości, usług, agroturystyki, małej gastronomu itp.;
• wprowadzenie rent strukturalnych w rolnictwie;
• przyznanie rolnikom prawa do rolniczej renty szkoleniowej na czas niezbędny do przekwalifikowania zawodowego.

Lepiej gospodarować majątkiem państwowym i sensownie reprywatyzować

Opinia społeczna bulwersowana jest w ostatnich latach beztroską rządu w rozporządzaniu naszym dobrem narodowym. Ze względów ekonomicznych, społecznych i moralnych trzeba poprawić gospodarowanie majątkiem państwowym. Celem prywatyzacji nie może być łatanie dziur w budżecie. Musi być ona przyjazna dla gospodarki, sprzyjać jej modernizacji, pomagać w osiąganiu celów polityki gospodarczej. Majątek Skarbu Państwa to wielka rezerwa strategiczna.

Prywatyzacja powinna być narzędziem w osiąganiu celów polityki gospodarczej. Osiągniemy to poprzez: 

• wykorzystanie środków z prywatyzacji na wspomaganie rozwoju polskiej gospodarki;
• dążenie do koncentracji rodzimego kapitału oraz restrukturyzacji prywatyzowanych branż i przedsiębiorstw;
• kontynuowanie - tam gdzie jest to możliwe i celowe-procesu prywatyzacji pracowniczej;
• powiązanie prywatyzacji z transferem nowoczesnych technologu, finansowaniem sektora badań i rozwoju w branży prywatyzowanego przedsiębiorstwa, tworzeniem nowych miejsc pracy oraz umacnianiem kooperacji;
• rozszerzenie warunków umów prywatyzacyjnych: w decyzjach prywatyzacyjnych istotą zobowiązań inwestora powinny być: pomoc w tworzeniu nowych miejsc pracy poza przedsiębiorstwem i finansowanie zmiany kwalifikacji zawodowych pracowników;
• przywrócenie klarownych i czytelnych reguł wyboru inwestora, a także systematycznego sprawdzania wykonania podejmowanych przez niego zobowiązań;
• sprzyjanie konsolidacji pionowej łączącej potencjały producentów surowców l towarów z sieciami sprzedaży Prywatyzacja będzie w tych przypadkach zwieńczeniem procesu integracji przedsiębiorstw;
• restrukturyzację i prywatyzację przemysłu zbrojeniowego w oparciu o umowy offsetowe - konsolidację i prywatyzację przemysłu stalowego;
• tworzenie przed prywatyzacją - tam, gdzie jest to możliwe i celowe - grup energetycznych (kopalnie + elektrownie lub elektrociepłownie) oraz prywatyzowanie sektora dystrybucji energii w połączeniu z sektorem produkcyjnym W sektorze syntezy chemicznej zamierzamy przeprowadzić najpierw konsolidację produktową, a dopiero potem prywatyzację zintegrowanych grup produkcyjnych.

Państwo powinno sprawować skuteczny nadzór nad własnym majątkiem. Służyć temu będzie: 

• zachowanie kontroli państwa nad grupa bankową, opartą o PKO BP SA, umocnienie Banku Gospodarki Żywnościowej jako polskiego banku spółdzielczego obsługującego wieś i rolnictwo;
• zachowanie własności państwa w przedsiębiorstwach infrastrukturalnych, m.in. poczta, sieci telekomunikacyjne i energetyczne, gazociągi, naftociągi, linie kolejowe, porty morskie i lotnicze;
• wzmocnienie roli nadzoru państwa nad rzetelnością obrotu gospodarczego zaś w sektorach strategicznych (bankowość, telekomunikacja, energetyka, rynek kapitałowy, ubezpieczenia) zwiększenie uprawnień państwowych regulatorów w kierunku rygorystycznego egzekwowania przepisów prawa i lepszego przestrzegania reguł gospodarki rynkowej;
• wprowadzenie przejrzystego systemu komunikowania się Skarbu Państwa z organami przedsiębiorstw;
• egzekwowanie od zarządów spółek i przedsiębiorstw Skarbu Państwa działań na rzecz zwiększania konkurencyjności, wzrostu eksportu, oraz systematycznego regulowania zobowiązań publiczno -podatkowych.
• Majątek Skarbu Państwa ma stanowić rezerwę strategiczną dla realizowania podstawowych programów społeczno-gospodarczych, m.in. do 10% majątku należy przeznaczyć na program rekompensat za niezgodnie z prawem przeprowadzone nacjonalizacje w latach 1944-1962.

Sprawiedliwie dzielić

Wyrównywać szanse i likwidować bariery

Równość szans jest jedną z wartości, które różnią lewicę od prawicy. Nasz strategiczny cel to wyrównać szansę i zlikwidować bariery edukacyjne, społeczne, środowiskowe, ekonomiczne. Równy dostęp do wykształcenia, wspieranie słabszych grup społecznych oraz pomoc w egzekwowaniu ich równych praw obywatelskich - stanowi wielką rezerwę rozwoju cywilizacyjnego.

Wyrównywanie szans edukacyjnych traktujemy jako jedno z ważniejszych zadań. Zamierzamy je osiągać poprzez: 

• rozwiązania gwarantujące równy dostęp do wykształcenia młodzieży wiejskiej, z rodzin niezamożnych i z rejonów “szczególnego zagrożenia": społecznego (pomoc edukacyjna dla dzieci byłych pracowników PGR).
• system wyrównywania poziomu wiedzy kandydatów z mniejszych ośrodków, terenów zaniedbanych kulturowo i socjalnie (centra edukacji wyrównawczej).
• przesunięcie terminu powszechnego wdrożenia nowej matury;
• umożliwienie korzystania z pomocy materialnej na jednakowych prawach przez studentów uczelni państwowych i niepaństwowych.
• tworzenie szkól wyższych i ich ośrodków zamiejscowych w mniejszych ośrodkach oddalonych od centrów akademickich ze względu na mniejsze koszty dojazdu i utrzymania młodzieży oraz szansę ożywienia intelektualnego regionu.
• ustalenie wspólnych kryteriów akademickości wyższych szkól państwowych i niepaństwowych opartych o jednolite zasady przyznawania uprawnień naukowych i dydaktycznych oraz ujednolicony system nadzoru
• zwiększenie liczby stypendiów socjalnych,
• usprawnienie systemu kredytów studenckich m.in. przez rozwiązanie problemu zabezpieczeń, ustanowienie gwarantów zastępczych i niezwłoczne uruchomienie pożyczek studenckich.
• przywrócenie funkcji socjalno-opiekuńczej szkoły, m.in. przez dożywianie uczniów i opiekę zdrowotną.

Elementem wyrównywania szans jest także przełamywanie barier społecznych. W tym celu za konieczne uważamy: 

• tworzenie sytemu edukacji bez barier; nauka wspomagana przez komputer wyrównuje szansę edukacyjne osób chorych i niepełnosprawnych;
• wspieranie rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych poprzez wyrównywanie pracodawcom zwiększonych kosztów zatrudnienia;
• kształcenie i przyuczenie do zawodu osób niepełnosprawnych w ramach szkolnictwa integracyjnego i specjalnego;
• stworzenie warunków do zwiększenia pomocy weteranom wojny i uporządkowanie prawa kombatanckiego.

Równy status kobiet i mężczyzn jest jednym z celów naszego programu. W tej sprawie za ważne uważamy: 

• opracowanie i wdrożenie przepisów prawnych eliminujących podział rynku pracy ze względu na płeć oraz gwarantujące faktyczne równe warunki dostępu kobiet i mężczyzn do pracy, awansów, wynagrodzeń i szkoleń;
• zrównanie prawa obojga rodziców w zakresie opieki nad dziećmi;
• sankcje za praktyki dyskryminacyjne ze względu na płeć;
• zagwarantowanie kobietom prawa do świadomego macierzyństwa.


W stosunkach między przedsiębiorcami pojawiają się zjawiska patologiczne powodujące nierówność szans rozwojowych. Ochrony wymagają też prawa konsumentów. W związku z tym zamierzamy: 

• wykorzystać dostępne instrumenty prawne dla lepszej ochrony krajowej wytwórczości;
• ustanowić przepisy przeciwdziałające nieterminowemu regulowaniu zobowiązań, zwłaszcza przez podmioty zajmujące dominującą pozycję na tynku, zmieniając przepisy o VAT;
• wprowadzić przepisy przeciwdziałające wyzyskiwaniu krajowych dostawców przez wielkopowierzchniowe sieci handlowe (hipermarkety);
• wzmacniać rolę powiatowych i miejskich rzeczników konsumentów, wspierać ich inicjatywy na szczeblu lokalnym;
• wspierać działalność stałych polubownych sądów konsumenckich;
• wprowadzić elementy edukacji konsumenckiej do programów nauczania.

Pomagać najsłabszym

Państwo nie chce dziś lub nie potrafi pomagać najsłabszym. Dotkliwie odczuwa to obecnie najbardziej bezbronna część społeczeństwa, znajdująca się w coraz większej biedzie i społecznej beznadziei. Na pomoc społeczną zamierzamy stopniowo przeznaczać więcej środków, a jednocześnie poprawić, uprościć, zwiększyć jej efektywność i skuteczność.
System zasiłków rodzinnych i świadczeń pomocy społecznej zamierzamy oprzeć na 2 podstawowych kategoriach: minimum socjalnym (mierzonym przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych) i tzw. ustawowej granicy ubóstwa: obliczanej jako potowa minimum socjalnego. Zakładane zmiany w systemie zasiłków rodzinnych i świadczeń z pomocy społecznej poprawią sytuację materialną rodzin znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, w tym zwłaszcza wielodzietnych;

Zamierzamy wprowadzić następujące zmiany w funkcjonowaniu pomocy społecznej: 

• dochód na poziomie nie wyższym niż granica ubóstwa uprawniał będzie do świadczeń z pomocy społecznej. Po uzdrowieniu sytuacji budżetu państwa, rodziny osiągające taki lub niższy do-chód będą otrzymywały: obligatoryjny zasiłek w wysokości 50% różnicy między dochodem na granicy ubóstwa a dochodem rzeczywiście uzyskiwanym. Wysokość i wyplata pozostałej części różnicy zależałaby od podjęcia przez korzystających z opieki społecznej działań zmierzających do usamodzielnienia;
• zwiększymy możliwości zamiany pomocy materialnej na bardziej aktywne formy wsparcia, np. umożliwienie przekazania równowartości zasiłku pracodawcy zatrudniającemu podopieczne-go pomocy społecznej jako refundację części wynagrodzenia;
• przyjmujemy jako zasadę możliwość łączenia zasiłków dla bezrobotnych i z pomocy społecznej z dochodami z pracy do określonego poziomu oraz stopniowe i częściowe obniżenie zasiłku w miarę wzrostu dochodu z pracy ponad przyjęty limit;
• uregulujemy zasady współpracy i koordynacji opieki społecznej, ośrodków pomocy społecznej, powiatowych urzędów pracy, władz lokalnych i zakładów pracy na rzecz osób bezrobotnych i biednych;
• zapewnimy ochronę lokatorów przed nadmiernym wzrostem czynszów.

Pomoc rodzinie i dzieciom opierać się będzie na następujących zasadach: 

• zasiłki rodzinne (na dzieci) będą przysługiwały rodzinom, których łączny dochód nie przekracza poziomu minimum socjalnego. Umożliwi to podniesienie wysokości zasiłków dla tych rodzin;
• rozszerzymy program “Posiłek dla ucznia" polegający na wspieraniu gmin w dożywianiu dzieci w szkołach;
• wdrożymy program “Wyprawka szkolna" polegający na wyposażeniu dzieci z rodzin najuboższych w podręczniki i pomoce szkolne;
• naszym celem będzie zapewnienie równego dostępu do opieki przedszkolnej dzieciom z rodzin ubogich i zaniedbanych wychowawczo;
• przywrócony zostanie system opieki nad ofiarami przemocy w rodzinie;
• utworzony zostanie - z części dochodu AWRSP - fundusz pomocy byłym pracownikom PGR, którym sytuacja na rynku pracy nie pozwala podjąć zatrudnienia oraz ich dzieciom dla ułatwienia dalszej edukacji.

Zmniejszyć dysproporcje między regionami

Aby zmniejszyć dysproporcje rozwojowe między regionami trzeba zapewnić efektywną koordynację rządowej polityki regionalnej, w tym znowelizować ustawę o zasadach wspierania rozwoju regionalnego oraz zrewidować mechanizm kontraktów wojewódzkich, efektywnie włączyć w system wspierania rozwoju regionalnego środki funduszy unijnych, uruchomić krajowy program wykorzystania nowoczesnych technologii informatycznych dla celów edukacyjnych i szkoleniowych.

W polityce regionalnej kierować się będziemy następującymi zasadami: 

• fundamentem rozwoju regionalnego jest samodzielność regionów w zakresie określania celów swego rozwoju i zdolność do finansowania, przede wszystkim ze środków własnych, przedsięwzięć ukierunkowanych na realizację tych celów;
• polityka regionalna rządu jest częścią polityki strukturalnej zorientowanej na wzmacnianie konkurencyjności różnych struktur gospodarczych;
• polityka rządu musi zapewniać niezbędną spójność społeczną i terytorialną w państwie, a więc skutecznie przeciwdziałać narastaniu dysproporcji rozwojowych między regionami;
• zlokalizowanie działu “rozwój regionalny" w Ministerstwie Gospodarki, organizacyjne rozdzielenie funkcji płatniczych i zarządzających w odniesieniu do wszelkich funduszy wspierania rozwoju regionalnego;
• sprecyzowanie roli wojewody, który w imieniu rządu powinien negocjować kontrakt wojewódzki, przekazywać centralne środki na jego realizację oraz monitorować sposób ich wykorzystania;
• częściowe zdecentralizowanie systemu zarządzania programami regionalnymi i przekazanie uprawnień w tym zakresie samorządom województw.

W ramach przygotowania samorządu terytorialnego do wykorzystywania środków funduszy unijnych i współpracy międzynarodowej należy: 

• przekazać biura rozwoju regionalnego w gestię samorządu województw;
• uzgodnić kwestię przedstawicielstwa polskich regionów wobec organów Unii Europejskiej;
• organizacyjnie i merytorycznie przygotować projekty finansowane z funduszy zagranicznych, wspierające tworzenie systemu doradztwa i szkoleń w sferze rozwoju regionalnego oraz krajowe-go rynku tego rodzaju usług eksperckich;
• uruchomić efektywny monitoring jakości i efektów projektów doradczych i edukacyjnych.

Należyte wykorzystanie funduszy przedakcesyjnych i funduszy strukturalnych Unii Europejskiej wymaga wielu działań. Zamierzamy: 

• doprowadzić do pilnego uchwalenia regulacji prawnej dotyczącej funduszy unijnych, w której precyzyjnie zostanie określona procedura koordynacji ich wykorzystania oraz współfinansowania przez krajowe fundusze publiczne;
• sprawić, by na szczeblu krajowym środkami funduszy unijnych na rozwój regionalny zarządzała jedna agencja rządowa, podlegająca Ministrowi Gospodarki;
• precyzyjnie określić jaka część środków funduszy unijnych przeznaczonych na rozwój regionalny zostanie przekazana samorządom województw i według jakich kryteriów zostanie między nie podzielona;
• powierzać funkcję operacyjnego zarządzania zdecentralizowanymi programami regionalnymi w trybie przetargu publicznego, przy zachowaniu reguł uczciwej konkurencji.

Ułatwić dostęp do kultury i sportu

Wykorzystamy wszystkie możliwości i aktywność zainteresowanych środowisk, aby zwiększyć dostęp do kultury i sportu. Mecenat nad kulturą w nowoczesnym państwie wymaga współodpowiedzialności władzy publicznej i obywateli za ochronę dziedzictwa kulturalnego, rozwój twórczości, jakość polskiej kultury i sztuki oraz utrzymanie jej zdolności do udziału w światowym dialogu kulturalnym. Odbudować trzeba rangę wychowawczą sportu, czyniąc go ważnym elementem oferty adresowanej do młodzieży.

Wyzwaniem dla polityki kulturalnej jest przełamanie, trwającego od wielu lat podziału na tych, którzy w kulturze uczestniczą i na tych, którzy nie przeczytali ani jednej książki w roku. Dlatego konieczny jest mecenat państwa, który powinien być realizowany poprzez: 

• gwarancje dla wolności ekspresji kulturalnej i dla praw intelektualnych;
• popieranie rodzimej twórczości artystycznej, promocję polskiego dorobku kulturalnego w świecie oraz ułatwianie kooperacji międzynarodowej, w dziedzinie kultury i sztuki;
• dbałość o pamiątki i świadectwa przeszłości - dziedzictwo kulturowe;
• prawne regulacje działalności instytucji artystycznych i kulturalnych, zapewniające szerokie swobody organizowania pracy twórczej;
• Szczególną pozycję narodowych instytucji kultury, które wyznaczać powinny w państwie standardy artystyczne i organizacyjne;
• wspieranie twórczości amatorskiej oraz zapewnienie należytego poziomu szkolnictwa artystycznego;
• rzetelną współpracę z reprezentacjami środowisk twórczych i zwiększenie społecznej kontroli nad pracą państwowych i samorządowych placówek kulturalnych;
• szczególne wsparcie dla rozwoju czytelnictwa i kinematografii m.in. poprzez egzekwowanie ustawowych zobowiązań do utrzymywania bibliotek w gminach i powiatach, minimalną stawkę VAT na książki i czasopisma, utrzymanie państwowych subwencji do produkcji filmowej.
• Realizację wieloletnich programów o randze rządowej, w tym:
o “Biblioteka XXI w". Przekształcanie bibliotek publicznych w centra swobodnego dostępu do informacji elektronicznej;
o “Wiem - więc rozumiem". Program przygotowania do odbioru treści kulturalnych realizowany wspólnie przez resorty edukacji, obrony narodowej, spraw zagranicznych;
o “Kultura - mój dom." Program zagęszczenia sieci placówek kulturalnych dostępnych w każdym powiecie i gminie;
• wspieranie kultur mniejszości narodowych, w tym przez rozwój nauczania w językach mniejszości.

W miarę poprawy sytuacji ekonomicznej kraju dążyć będziemy do zwiększenia środków na kulturę i sport w budżecie centralnym i budżetach samorządów. Ponadto: 

• podejmiemy prace legislacyjne zmierzające do korzystnego dla inwestorów określenia form sponsorowania wydarzeń kulturalnych i sportowych;
• określimy politykę państwa wobec tzw. przemysłów kulturalnych, widząc w nich ważny czynnik rozwoju ekonomicznego i sektor, który ma ogromne znaczenie dla ożywienia rynku pracy.

Upowszechnienie uprawiania sportu to jeden ze sposobów zwalczania negatywnych zjawisk społecznych i patologii. W celu popularyzacji kultury fizycznej: 

• Stworzymy możliwości organizacyjne i finansowe dla intensyfikacji uprawiania sportu przez dzieci i młodzież w szkole, przy szkole bądź w miejscu zamieszkania;
• wesprzemy powoływanie nowych klubów sportowych, najczęściej jednosekcyjnych, z osobowością prawną, rejestrowanych w starostwie;
• określimy sposoby przygotowywania większej liczby wykształconych trenerów l warunki wykonywania zawodu trenera;
• stworzymy warunki dla dalszego rozwoju budownictwa obiektów sportowych administrowanych przez samorządy lokalne ze szczególnym uwzględnieniem budowy osiedlowych, miejskich, bądź gminnych ośrodków sportu i rekreacji;
• doprowadzimy do zorganizowania Konfederacji Sportu Polskiego zrzeszające wszystkie centralne organizacje i polskie związki sportowe realizujące program rozwoju sportu dla wszystkich, sportu wyczynowego, w tym także przygotowań olimpijskich;
• stworzymy warunki dla powołania Powiatowych Rad Sportu Dzieci i Młodzieży, jako inicjatora współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży pragnących uprawiać sport kwalifikowany.

Uporządkować państwo

Zwiększyć bezpieczeństwo obywateli

Mimo, że kolejne rządy ogłaszają walkę z przestępczością sytuacja nie poprawia się. Ludzie nadal czują się zagrożeni. Pokrzywdzeni i ofiary przestępstw zbyt długo czekają na wykrycie i osądzenie sprawców. Niewiele robi się, by likwidować źródła patologii. Zwiększenie bezpieczeństwa obywateli musi być priorytetem wszystkich ogniw państwa. Potrzebne są działania prewencyjne w myśl zasady, iż lepiej zapobiegać przestępstwom niż karać za nie. Trzeba w równym stopniu skuteczniej ścigać sprawców przestępstw oraz zaostrzać prawo tam gdzie to konieczne.

W ramach działań zapobiegających powstawaniu przestępczości będziemy: 

• konsekwentnie ograniczać źródła przestępczości, szczególnie ubóstwo, długotrwale bezrobocie, ekonomiczne bariery dostępu do wykształcenia;
• zwiększać liczbę zajęć pozalekcyjnych w szkołach i uwalniać placówki szkolne od przemocy, agresji i narkotyków;
• prezentować dzieciom i młodzieży atrakcyjną ofertę sportową, kulturalną i społeczną oraz rozwijania uzdolnień w zorganizowanych formach działalności wspieranej przez państwo;
• wdrażać wieloletnie i kompleksowe programy poprawy bezpieczeństwa, w tym Narodowy Program Zwalczania Przestępczości, Samorządowy Program Bezpieczeństwa Społeczności Lokalnych oraz powszechny program Edukacji dla Bezpieczeństwa;
• stwarzać podstawy prawne do powoływania i działania społecznych grup obrony i wspierać inicjatywy na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa w społecznościach lokalnych;
• tworzyć jednolity system reakcji w sytuacjach kryzysowych co wymaga prawnego uregulowania niemal od podstaw sfery obrony cywilnej i zarządzania kryzysowego.

W celu skutecznego zwalczania przestępczości i zwiększenia wykrywalności ich sprawców zamierzamy: 

• wdrożyć nowoczesny model współdziałania z policją samorządów terenowych, inicjować i wspierać wspólne programy działań, w tym m.in. uruchomienie w dużych miastach systemów monitorowania chronionych obszarów;
• zwiększyć prewencyjne oddziaływanie policji, zapewnić obecność umundurowanej służby patrolowej w najbardziej zagrożonych miejscach, poprawić sposób reagowania policji na zgłoszenia otrzymywane od obywateli;
• wprowadzić system rejestrowy, sprzyjający poprawie efektywności policji poprzez racjonalizację działań w drobnych sprawach nie rokujących szybkiego wykrycia sprawcy;
• silniej zwalczać plagę kradzieży samochodów, doprowadzić do utworzenia centralnego rejestru pojazdów i kierowców, rozwinąć współdziałanie policji z firmami ubezpieczeniowymi oraz zajmującymi się ochroną i monitorowaniem pojazdów;
• utworzyć Krajowe Centrum Informacji Kryminalnej na bazie istniejących już policyjnych systemów informacyjnych, rozszerzać zastosowanie techniki informatycznej i nowoczesnej łączności dla gromadzenia i przetwarzania danych o przestępstwach, wykroczeniach i ich sprawcach;
• wzmocnić rolę Centralnego Biura Śledczego w zwalczaniu najgroźniejszych form przestępczości, w tym przede wszystkim przestępczości zorganizowanej i narkotykowej, oraz wprowadzić cywilną, demokratyczną kontrolę nad działaniami CBŚ;
• wprowadzić system ścisłej współpracy policji z urzędami i instytucjami państwowymi, w tym zwłaszcza z aparatem skarbowym i celnym - dla przeciwdziałania przestępczości gospodarczej.
Za najważniejsze działania usprawniające wymiar sprawiedliwości uważamy:
• dofinansowanie i doposażenie sądownictwa oraz prokuratury;
• wprowadzenie sądów grodzkich;
• przyznanie policji uprawnień do wnoszenia aktu oskarżenia w postępowaniu uproszczonym;
• zaostrzenie kary i warunków odbywania kary dla sprawców najcięższych przestępstw;
• wprowadzenie przepisów umożliwiających konfiskatę mienia sprawcy w przypadku jego udziału w zorganizowanej przestępczości;
• zbadanie możliwości przystosowania dla celów penitencjarnych niewykorzystywanych obiektów;
• wprowadzenie dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego;
• wzmocnienie pozycji prawnej osoby zaatakowanej przez przestępcę i rozszerzenie zakresu obrony koniecznej;
• pomoc prawną i finansową państwa dla ofiar przestępstw oraz uniemożliwienie celowego opóźniania i blokowania postępowania procesowego;
• zapewnienie przez organy państwa ochrony dla świadka pomagającego w ujawnieniu i zwalczaniu przestępstw.

Naprawić reformy

Reformy rządu AWS i Unii Wolności zostały źle przygotowane i kompromitujące wprowadzone. Jest to przedmiotem powszechnej krytyki obywateli. Naprawa reform, to jedno z podstawowych zadań koalicji SLD - UP. Naszą koncepcję zmian w reformie edukacji zaprezentowaliśmy na początku programu. W stosunku do pozostałych reform zmiany polegać będą na przywróceniu odpowiedzialności państwa za kształtowanie polityki zdrowotnej, wzmocnieniu samorządności lokalnej i zapewnieniu sprawnego funkcjonowania systemu emerytalnego

Naprawiając reformę służby zdrowia zamierzamy: 

• zlikwidować kasy chorych i utworzyć 4-6 regionalnych funduszy ochrony zdrowia, zawierających kontrakty i współpracujących nie tylko z podmiotami świadczącymi usługi medyczne, ale także z samorządami. Proces ten będzie miał charakter ewolucyjny;
• przywrócić odpowiedzialność państwa za kształtowanie polityki zdrowotnej m.in. przez opracowywanie przez ministra zdrowia ogólnokrajowych standardów oraz wzmocnienie jego nadzoru nad regionalnymi funduszami ochrony zdrowia;
• upowszechnić system lekarza rodzinnego i zwiększyć zakres świadczeń specjalistycznych nie wymagających skierowania do lekarza specjalisty;
• zapewnić każdemu obywatelowi bezpłatną pomoc medyczną w nagłych przypadkach dzięki ratownictwu medycznemu i wyjazdowej pomocy lekarskiej;
• w pełni wprowadzić rejestr usług medycznych i kontrolę ordynacji leków; ustalić sieć szpitali publicznych niezbędnych do zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych obywateli i wyłączyć je z procesu prywatyzacji;
• realizować programy zdrowotne, w tym opieki nad matką i dzieckiem, szczepień, medycyny szkolnej.

Poprawę sytuacji samorządów lokalnych będziemy osiągać przez: 

• wzmocnienie kompetencyjne samorządu powiatowego (w zakresie służby zdrowia) i samorządu wojewódzkiego (w zakresie walki z bezrobociem);
• dalsze ograniczenie liczby radnych i członków zarządów;
• stworzenie finansowych zachęt do łączenia się powiatów, w tym ziemskich i grodzkich;
• wprowadzenie bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów;
• przywrócenie wiosennego terminu wyborów do wszystkich organów stanowiących samorządu terytorialnego;
• ustalenie merytorycznych i formalnych kryteriów, które muszą spełniać kandydaci do pracy w administracji samorządowej i ustanowienie zakazu łączenia funkcji parlamentarnych i w administracji rządowej z pełnieniem funkcji w samorządach terytorialnych.

Uporządkowanie systemu emerytalnego będzie oparte o następujące działania: 

• zbudowanie w ZUS sprawnego systemu informatycznego, który umożliwi bezbłędną, terminową obsługę uczestników systemu, a także terminowe przekazywanie składek ubezpieczonych do II filara systemu emerytalnego;
• uregulowanie powstałych zaległości w zakresie składek do II filara;
• stworzenie zachęt prawnych i finansowych - korzystnych dla pracowników i pracodawców - dla znacznego rozwoju III filara ubezpieczeń, w tym zwłaszcza pracowniczych programów emerytalnych;
• ustanowienie odrębnych zasad przyznawania i obliczania emerytur dla osób, które pracowały w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, pominiętych w reformie ubezpieczeń społecznych;
• zmniejszenie liczby i częstotliwości przekazywanych przez pracodawców do ZUS informacji;
• pilne założenie wszystkim ubezpieczonym pełnej dokumentacji przebiegu ubezpieczenia w formie kont indywidualnych, oraz obliczenie kapitału początkowego wszystkim uprawnionym;
• w stosunku do dzisiejszych emerytów zamierzamy:
• w przypadku jednej waloryzacji w roku - przeprowadzać ją od 1 marca, a nie od 1 czerwca,
• po naprawie systemu funkcjonowania ZUS i wydobyciu z finansowej zapaści budżetu państwa stopniowo zmieniać zasady waloryzacji, tak aby:
o w większym niż w ostatnich latach stopniu waloryzacja odzwierciedlała zakładany wzrost płac;
o świadczenia obliczone od kwoty bazowej niższej niż 100% przeciętnego wynagrodzenia byty waloryzowane wyższym wskaźnikiem.

Aktywniejsza, mniej kosztowna władza

Ogromnie pogorszyła się jakość rządzenia. Ludzie nie mają wpływu na bieg spraw. Trud-no im zorientować się kto i dlaczego podejmuje decyzje państwowe. Rządzący nie interesują się wieloma ważnymi sprawami. Aktywniejsza, tańsza władza, to dążenie naszej koalicji.
W tym celu stworzymy silny, kompetentny i decyzyjny rząd, zadbamy o wykształcone kadry w administracji publicznej, wykorzystamy rolę organizacji pozarządowych i wzmocnimy polityczną i społeczną kontrolę nad organami władzy.
W celu poprawienia jakości rządzenia zamierzamy:
• zmniejszyć liczbę ministerstw i członków Rady Ministrów;
• doprowadzić do likwidacji lub połączenia szeregu urzędów centralnych, agencji i funduszy oraz ograniczyć liczbę pełnomocników rządu;
• wzmocnić instrumenty programowania i koordynowania prac rządu, zapewnić jego lepsze komunikowanie się ze społeczeństwem;
• doprowadzić do faktycznego zespolenia administracji rządowej w województwach;
• przestrzegać zasady, że wojewoda jest przedstawicielem rządu w województwie i wypełnia funkcje nadzorcze, a nie rolę gospodarza terenu i jego przedstawiciela w relacjach z rządem;
• zapewnić efektywne wykorzystanie funduszy przedakcesyjnych, a następnie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, między innymi przez ich sprawną i silną koordynację.

Poprawę jakości kadr administracyjnych osiągniemy przez: 

• przestrzeganie zasady zatrudniania osób przygotowanych do pracy w administracji publicznej i uruchomienie nowych form przygotowywania do tej pracy, np. specjalistycznych studiów podyplomowych;
• przyspieszenie rozwoju korpusu służby cywilnej;
• wprowadzenie merytorycznych kryteriów, które muszą spełniać politycy rekomendowani na stanowiska kierownicze i doradcze w administracji rządowej;
• zlikwidowanie gabinetów politycznych w centralnych urzędach administracji rządowej oraz w urzędach wojewódzkich.

Władza powinna dzielić się swoimi zadaniami z obywatelami, nie ukrywać decyzji, nie bać się kontroli. Zamierzamy: 

• nawiązać zerwany dialog społeczny i zwiększyć rangę Komisji Trójstronnej;
• zapewnić obywatelom dostęp do informacji o pracach rządu przy wykorzystaniu nowoczesnych metod komunikowania się oraz wprowadzić powszechną jawność decyzji administracyjnych;
• zapewnić udział przedstawicieli opozycji w planowaniu strategicznym w sprawach bezpieczeństwa narodowego, polityki zagranicznej oraz integracji europejskiej;
• poddać służby specjalne skuteczniejszej kontroli demokratycznej oraz powołać agencję wywiadu i agencję bezpieczeństwa wewnętrznego;
• zapewnić funkcję przewodniczących sejmowych komisji ds. służb specjalnych i c/s. kontroli państwowej przedstawicielom opozycji;
• dokonać zmian w regulaminie Sejmu, m.in.:
o pozwalających na przesłuchiwanie ministrów przed powołaniem i w trakcie kadencji,
o zwiększających rangę zapytań poselskich przez wprowadzenie tzw. godziny pytań na wzór brytyjski, w tym także pytań do premiera,
o gwarantujących opozycji wprowadzenie, w określonych sytuacjach, do porządku obrad Sejmu informacji rządu,
• doprowadzić do ustawowego uregulowania zasad współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych oraz w drodze konkursów powierzać tym organizacjom wykonywanie zadań publicznych.

Skutecznie walczyć z korupcją

Polska jest widziana jako kraj, w którym korupcja wzrasta, sprawy trzeba “załatwiać", a wysocy urzędnicy rządowi i samorządowi nadużywają swoich stanowisk. Skuteczniejsza walka z korupcją jest niezwykle pilną potrzebą. Konieczne jest przejrzyste działanie instytucji władzy i partii politycznych, zapewnienie równego dostępu do informacji instytucjom i obywatelom oraz dotkliwsze represje karne.
Za niezbędne działania w skutecznej walce z korupcją uważamy:
• propagowanie i wymuszanie etycznych postaw w działalności publicznej. Ze swej strony deklarujemy zwiększenie roli wewnętrznych organów kontroli oceniających postępowanie członków naszych partii;
• ustawowe uregulowanie działalności lobbingowej oraz ujednolicenie prawa antykorupcyjnego;
• przekazywanie deklaracji o stanie majątkowym osób pełniących funkcje publiczne do właściwych urzędów skarbowych celem skonfrontowania ich z deklaracjami podatkowymi;
• poprawę funkcjonowania procedur zamówień publicznych oraz stworzenie w odpowiednich instytucjach państwowych rejestrów nierzetelnych podmiotów gospodarczych;
• dokumentowanie budzących zastrzeżenia prawne transakcji, zwalczanie praktyk prania brudnych pieniędzy, ujawnienie nielegalnych kont, itd.;
• współpracę organów prawa z wyspecjalizowanymi instytucjami, w tym międzynarodowymi, zajmującymi się oceną zjawisk korupcyjnych i zwalczaniem korupcji;
• zapewnienie osobom i instytucjom równego dostępu do informacji.
Korzystnie integrować

Dokończyć negocjacje

Przed nami wielkie narodowe wyzwanie: dokończyć proces negocjacji z U E i przygotować Polskę do integracji. Integracja nie jest celem samym w sobie. Chcemy znaleźć się w Unii Europejskiej m.in. po to, aby lepiej realizować nasze podstawowe zadania: szybszy wzrost gospodarczy, unowocześnienie rolnictwa, poprawę infrastruktury, wyrównywanie szans.
O przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej rozstrzygnie ogólnonarodowe referendum. Aby podejmowane przez społeczeństwo decyzje były w pełni świadome uważamy za konieczne:
• podjęcie wszechstronnej debaty, w której fundamentalną rolę odegra informacja i edukacja na temat szans związanych z integracją;
• wzmocnienie współpracy rządu z partnerami społecznymi i organizacjami pozarządowymi, które jako środowiska opiniotwórcze mają niebagatelny wpływ na społeczną akceptację przyjmowanych rozwiązań;
• koncentrowanie działalności informacyjnej nie tylko w dużych aglomeracjach, ale w małych miejscowościach i na wsi, a więc tam gdzie brak informacji jest najbardziej widoczny;
• wprowadzenie do programów nauczania elementów edukacji europejskiej, dokształcanie nauczycieli oraz tworzenie kierunków studiów europejskich na uczelniach wyższych;
• dostarczenie przedsiębiorcom rzetelnej wiedzy o wymogach funkcjonowania na jednolitym rynku;
• adresowanie polityki informacyjnej do konkretnych grup społecznych. W związku z wagą i zawiłością problematyki integracji związanej ze sprawami rolnictwa szczególnie ważną grupę docelową stanowią rolnicy;
• dążenie do ponadpartyjnego porozumienia w sprawie narodowej polityki informacyjnej w sprawie europejskiej integracji Polski.

Za najważniejsze dla Polski priorytety w dalszych negocjacjach uważamy:

• uzyskanie najszerszego dostępu polskiego rolnictwa do środków Wspólnej Polityki Rolnej i korzystną integrację sektora rolnego zapewniającą jego harmonijny rozwój;
• rozłożenie na dostatecznie długi okres wysokich kosztów ochrony środowiska;
• swobodę pełnoprawnego zatrudnienia obywateli polskich w innych krajach członkowskich;
• zapewnienie warunków i środków umożliwiających przyspieszenie rozwoju regionalnego i zmniejszenie różnic w poziomie życia i szansach młodego pokole